Ngạc nhiên có mối liên hệ mật thiết với ý tưởng diễn xuất theo một bộ quy tắc. Khi các quy tắc của các sự kiện tạo ra thực tế của cuộc sống hàng ngày khác biệt với các kỳ vọng về quy tắc, kết quả là tạo ra sự ngạc nhiên. Ngạc nhiên đại diện cho sự khác biệt giữa kỳ vọng và thực tế, khoảng cách giữa các giả định và kỳ vọng của chúng ta về các sự kiện thế giới và cách mà những sự kiện đó thực sự diễn ra.[1] Khoảng cách này có thể được coi là một nền tảng quan trọng mà dựa trên đó những phát hiện mới dựa trên những điều gây ra sự ngạc nhiên có thể khiến mọi người nhận thức được sự thiếu hiểu biết của chính họ. Sự thừa nhận của sự thiếu hiểu biết, đến lượt nó, có thể mở ra một cửa sổ cho kiến thức mới đi vào.[2]